بررسی جایگاه مهندسی فناوری اطلاعات در کشور در گفتگو با محمدرضا دهقان استاد دانشگاه پیام نور مرکز شاهدیه

_{^{بررسی جایگاه مهندسی فناوری اطلاعات در کشور در گفتگو با محمدرضا دهقان استاد دانشگاه پیام نور مرکز شاهدیه}}

یزدفردا "تقوائی زحمتکش:اولین همایش استانی دانشجویی فناوری اطلاعات با همت کانون علمی پژوهشی بسیج دانشجویی دانشگاه پیام نور مرکز تفت و با حمایت سازمان بسیج دانشجویی یزد برگزارشد،
مهندس محمدرضا دهقان یکی از اساتید دانشگاه پیام نور مرکز شاهدیه در گفتگوئی پیرامون برگزاری همایش به سئوالات ما پاسخ داد . ماحصل آن را باهم مرور می کنیم:

^{مهندس فناوری اطلاعات چگونه تعریف می‌شود و دارای چه ویژگی‌هایی است؟}

مهندس فناوری اطلاعات شخصی است که در وهله ی اول استفاده کننده ی تمامی امکاناتی باشد که فناوری اطلاعات در اختیار او قرار داده و از انجام کار های خود به صورت سنتی خودداری کند و در وهله دوم در یکی از آن موارد متخصص باشد.مهندس IT کسی است که سعی در تغییر و مکانیزه کردن فعالیت های رایج رفاهی و اقتصادی دارد.

^{انتظار شما از یک دانشجوی فناوری اطلاعات چیست؟}

با به کارگیری تمامی امکانات موجود،استعدادها،توانایی ها و علاقه مندی های خود را کشف کرده و زمینه ای را برای متخصص شدن انتخاب کند.

علاوه بر این باید تفاوت خود را با مهندسین کامپیوتر به معنای واقعی بیابد و زاویه دید خود را نسبت به دروس تغییر دهد.برای مثال در مورد درس سیستم عاملها ، مهندسین نرم افزار به دید طراحی و تحلیل با استفاده از مباحث ریاضی است ، اما مهندسین IT باید به دید نصب ، پیکر بندی و کاربردی به آن نگاه کنند

^{چه برنامه‌هایی را برای ارتقا مهارت‌های علمی و فنی مهندسان فناوری اطلاعات پیشنهاد می‌کنید؟}

به فکر دوباره اختراع کردن چرخ نباشیم،از امکانات موجود استفاده کنیم و با ایده پردازی های جدید به تولید علم بپردازیم.تغییر در روند مطلالعاتی از تئوری محض به ترکیبی از علم و عمل می تواند ما را در پیشرفت در این زمینه یاری دهد.
_{برای مهندس فناوری اطلاعات، چه موقعیت‌های شغلی وجود دارد؟}

مهندسین IT در تمامی زمینه های موجود می توانند به فعالیت بپردازند به شرط آنکه قدرت ایده پردازی را کسب کنند. کافیست در هر فعالیت سنتی به دنبال راه کار هایی برای ارتباط با IT بگردند و مزایای آنرا بیابند.

برای مثال یک مهندس IT برای فعالیت در زمینه ی نساجی باید در حد یک کاربر ، تنها به یادگیری چگونگی عملکرد یک دستگاه بپردازد و آنگاه تکنیک های فناوری اطلاعات ،چون دور کاری را به آن تلفیق کند.البته باز هم تاکید می کنم نیازی به اختراع دوباره ی چرخ نیست و باید در این مسیر از امکانات موجود حداکثر استفاده را داشته باشد

^{چه برنامه ای را برای ورود این مهندسین به بازار کار پیشنهاد می کنید؟}

عموم ما دارای اطلاعات تئوری زیادی هستیم که روش استفاده و به کارگیری آنها را نمی دانیم، یا اگر می دانیم تجربه ی کافی را نداریم.با توجه به اینکه به دست آوردن تجربه در زمینه ی IT بویژه با حضور نرم افزار های مجازی در این زمینه ،خیلی هزینه بر نیست،پیشنهاد می شود هم دولت و دانشگاه و هم دانشجویان عزیز روی آن سرمایه گذاری ویژه ای داشته باشند.تا برای ورود به بازار کار تنها کارنامه ی تئوری وی مطرح نباشد و کارنامه ی عملی به آن ضمیمه شود.

^{کدام تخصص ها ی این رشته را بیشتر پیشنهاد می کنید؟}

هرچند تمام تخصص های ITارزشمند و دارای آینده ای روشن هستند اما برخی از گرایش های آن مانند ملزومات زندگی از جمله مواد غذایی ، غیر قابل چشم پوشی اندو هرگز کنار گذاشته نشده و روز به روز پیشرفت می کنند،این مباحث همچنین دارای گستردگی کاربردی بیشتری بوده و بازار کار پهناور تری دارند.مباحث تجارت الکترونیک و امنیت اطلاعات از این مقوله هستند.

^{بحثی که مطرح میگردد درخصوص نگاه به منهدسی فناوری اطلاعات است؛تعریفی که از مهندسی فناوری اطلاعات دارید}

درکشورایران فناوری اطلاعات به درستی تعریف نشده است به گونه ای که نگاه متخصصین فناوری اطلاعات به سمت رشته های کامپیوتر سوق داده می شود و مباحث مربوط به این رشته را در حد و توان یک متخصص کامپیوتر فراگرفته و در آینده هم به طور تخصصی در زمینه ی کامپیوتر به فعالیت میپردازند.این در حالی است که کامپیوتر تنها یک ابزار برای رسیدن به اهداف فناوری اطلاعات است.

^{پیش فرضی از نگاهتا ن به فناوری اطلاعات داشته باشید}

فناوری اطلاعات یعنی نگاهی جدید به پدیده هایی که در تمامی رشته ها به روش سنتی صورت می پذیرد.این رشته می تواند میان رشته های مختلف ارتباط برقرار کرده و آنها را با روشهای نوین به روز رسانی کند.سیاست فناوری اطلاعات سیاست صرفه جویی است ، پس استفاده از تکنولوژی ها و اطلاعات جدید که باعث هرگونه صرفه جویی اقتصادی، زمانی یا انرژی شود فناوری اطلاعات خوانده می شود. در تعریف وظیفه مهندس آی تی می توان گفت مهندس فناوری اطلاعات باید سازمان را از حالت سنتی خارج کرده و آنرا به سمت مکانیزه شدن هدایت و تغییرات لازم را با همکاری متخصصین دیگر رشته ها ایجاد کند.

^{نگاه رایج به فناوری اطلاعات درکشور چه پیامدی دارد و برای تحول در این نگاه چه بایدکرد؟}

متاسفانه مسیر موجود در حوزه مهندسی فناوری اطلاعات مسیری نیست که با ارتقاء آن بتوان به نتیجه ی مطلوبی رسید.باید به طور کامل روی تعریف و ساختار آن سرمایه گذاری کنیم.باید از ابتدا تفاوت های میان مهندسین آی تی با دیگر رشته های نزدیک به آن مشخص گردد.همپوشانی ها باید به حداقل برسد.در دانشگاهها نگاه مهندسین آی تی به دروس مشترک با دیگر رشته ها،همان نگاه تخصصی آن رشته است نه نگاه یک به کار گیرنده!

برای مثال مهندسین آی تی باید در نصب و پیکر بندی و به کار گیری یک سیستم عامل متخصص باشند نه طراحی و ساختار سیستم عامل.

^{راه برون رفت از این نگاه سنتی به مهندسی فناوری اطلاعات را درچه میدانید.}

در وهله اول انباشته کردن دانسته های تئوری بدون تجربه ی عملیاتی نه تنها بیهوده است بلکه باعث می شود آن دانسته ها در مراحل بعدی به درستی به کار گرفته نشوند و مراحل بعدی را نیز محتمل اشتباه سازند.

در مرحله ی دوم باید به این نکته توجه کنیم که ما نباید مسائل اثبات شده را دوباره اثبات کنیم،بلکه باید با استفاده از آنها تولید علم کنیم.نباید چرخ را دوباره اختراع کنیم،باید چرخ های موجود را به کار گرفته و در کاربرد مشکلات آنها را بررسی کرده و به توسعه آن بپردازیم.

^{به نظر شما درحال حاضربا توجه به داشته هایمان میتوان امیدواربود که درزمینه فناوری اطلاعات جلوبرویم}

در مسیر فناوری اطلاعات کنونی هرچند پیشرفت کنیم باز مطلوب نیست، البته خوشبختانه در ایران زیرساخت ها تا حد مطلوبی تامین شده اند و برای افزایش کیفیت آن ،تمام اقشار جامعه باید به سمت کاربری آن پیش رویم. فراموش نکنیم اگر از همین زیرساخت های موجود استفاده نکنیم فعالان فناوری اطلاعات به خصوص در بخش دولتی ،رغبتی به توسعه ندارند.اولین و اساسی ترین گام استفاده حداکثری مردم از امکانات موجود است،تا بتوان نواقص و کمبود را درک و درتوسعه و پیشرفت ای تی گام برداشت.